Już od kilku lat słyszymy o czymś takim jak naturalna witamina C. Tym mianem określa się kwas askorbinowy, który pochodzi z roślin i nie jest uzyskiwany drogą syntezy chemicznej. I na samym początku chciałbym zaznaczyć, że nie widzę różnicy w działaniu samej witaminy C uzyskanej w laboratorium, a pozyskanej z części roślinnych. Widzę jednak różnicę w dodatkach i stąd rozumiem ten popyt na naturalny kwas askorbinowy. Gdy chodzi o ekstrakty z roślin, które są standaryzowane na witaminę C to oprócz samej witaminy C dostarczamy do organizmu szereg innych związków chemicznych o korzystnym dla zdrowia człowieka działaniu. Takim naturalnym źródłem witaminy C jest acerola. Zapraszam do lektury.

Czym jest Acerola (Malpighia emarginata) ?

Acerola jest szeroko rozpowszechnionym w krajach tropikalnych krzewem, który pierwotnie pochodzi prawdopodobnie z Wysp Karaibskich oraz terenów Ameryki Środkowej, a obecnie uprawiany jest szeroko w cieplejszych regionach na kuli ziemskiej- najchętniej nisko nad poziomem morza. To co wydaje się nam najbardziej interesujące to owoce aceroli. Wyglądem przypominają klasyczne czereśnie o podobnym zabarwieniu i ważące nawet do 10 gramów każda. Tam gdzie rosną są często spożywane na surowo lub sporządza się z nich świeże soki, galaretki czy inne przetwory.

Acerola- Skład fitochemiczny

Acerola zawiera w swoim składzie:

• Flawonoidy
• Kwasy fenolowe
• Karotenoidy
• Witaminę C, B1, B2, B3
• Kwas organiczne: jabłkowy, winowy, cytrynowy
• Cukry proste: głównie glukozę i fruktozę
• Aminokwasy: asparaginę, alaninę, prolinę, kwas asparaginowy, serynę i GABA
• Kwasy tłuszczowe: oleinowy, linolenowy, palmowy, stearynowy oraz linolowy
• Pektyny

Flawonoidy

Do grupy flawonoidów należy cała gama przeróżnych związków o zbliżonej strukturze chemicznej:

• Antocyjanidyny (cyjanidyna, pelargonidyna, malwidyna)
• Proantocyjanidyny
• Flawonole (kwercetyna, hiperozyd, kemferol, rutyna)
• Katechiny
• Specyficzny dla aceroli związek fenolowy: aceronidyna

Kwasy fenolowe

Spośród kwasów fenolowych badacze zidentyfikowali:

• Kwas kawowy
• Kwas kumarynowy
• Kwas ferulowy
• Kwas chlorogenowy

Karotenoidy

Występują w znacznej ilości i występują między głównie jako:

• Luteina
• Beta karoten
• Beta kryptoksantyna
• Wiolaksantyna
• Zeaksantyna
• Neochrom
• Neoksantyna

Acerola- składniki odżywcze

W 100 gramach owoców znajdziemy:

Acerola- właściwości prozdrowotne

Właściwości przeciwutleniające

Acerola posiada w swoim składzie fitochemicznym pokaźną ilość substancji, które cechują się wysokim potencjałem przeciwutleniającym. Wśród słynnej już witaminy C mamy tutaj także inne związki takie jak flawonoidy, kwasy fenolowe oraz karotenoidy. Wszystkie z nich w mniejszym lub większym stopniu działają jako zmiatacze wolnych rodników. Najważniejszą grupą związków w miąższu aceroli są jednak kwasy fenolowe, gdyż występują w nim w największej ilości. Zdolność antyoksydacyjna została potwierdzona w badaniach laboratoryjnych w reakcjach z DPPH  (1,1-difenylo-2- pikrylohydrazyl) oraz ABTS (kwas 2’2-azynobis-3-etylobenzotiazolin-6- sulfonowy). Zdolność do zmiatania wolnych rodników przez acerolę jest silniejsza od truskawek, soku jabłkowego czy winogron. W licznych badaniach in vivo na szczurach udowodniono liczne pozytywne właściwości aceroli wobec stresu komórkowego. Stres ten powoduje zniszczenia delikatnych struktur komórkowych takich jak enzymy, DNA czy lipidy. Ustalono, że ekstrakty z aceroli chronią nerki, serce, mózg oraz wątrobę.

Właściwości przeciwnowotorowe

Skoro pisałem o przeciwutleniających właściwościach aceroli to można przypuszczać, że będzie działać także hamująco na mutacje komórkowe i nowotworzenie. I nie będzie to niczym zaskakującym, w szczególności jak przybliżę Wam pewne badanie laboratoryjne. Stwierdzono na otyłych myszach, że podawanie soku z aceroli powoduje częściowe odwrócenie zniszczeń w ich materiale genetycznym spowodowanych przez złą dietę. Dało się to zaobserwować we krwi, szpiku kostnym w nerkach i wątrobie. W innych badaniach wykazano, że podczas traktowania komórek szpiku kostnego izotopem jodu- 131, używanego w medycynie w leczeniu nowotworów, ekstrakt z owoców aceroli hamował zmiany w DNA i szkodliwy efekt mutagenny wyżej wymienione komórki. Niestety acerola nie odwraca szkodliwych zmian już po zakończeniu leczenia.

Właściwości przeciwcukrzycowe

Acerola zmniejsza wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego, a także hamuje aktywność enzymów (alfa- glukozydaza oraz maltaza) rozbijających korzystne dla zdrowia cukry złożone w niekorzystne cukry proste. Ponad to ekstrakt z aceroli obniża trójglicerydy, LDL oraz podwyższa HDL, co korzystnie wpływa na terapię cukrzycy, nadciśnienia oraz miażdżycy.

Właściwości dermoprotekcyjne

Ekstrakt z aceroli hamuje nadmierną pigmentację skóry wywołaną promieniowaniem UV, a także działa rozjaśniająco na skórę. Można to wytłumaczyć zwiększeniem poziomu witaminy C w skórze oraz zmniejszeniem ilości enzymów w skórze odpowiedzialnych za nadmierną pigmentację m. in. tyrozynazę. Na tej podstawie wnioskuje się, że wyciągi z aceroli działają odmładzająco na skórę i powinny zostać użyte w kosmetykach typu anti- aging  Więcej o naturalnym wsparciu dla skóry pisałem tutaj.

Witamina C z aceroli

To ile jest w aceroli tej dobroci? Jeśli chodzi o witaminę C to okazuje się, że całkiem sporo. Warto przy tym zaznaczyć, że im bardziej dojrzały owoc, tym mniej zawiera witaminy C. Także te czerwone owoce, które znamy z obrazków zawierają prawie o połowę mniej kwasu askorbinowego niż niedojrzałe i zielone. Sama zawartość witaminy C w pulpie z niedojrzałych owoców sięgała około 2400 mg w 100 gramach. Dla porównania owoc dzikiej róży zawiera jej około 400 mg, a więc 6- krotnie mniej. To powoduje, że producenci żywności mogliby z powodzeniem naturalnie wzbogacać żywność owocami aceroli ( niektórzy pewnie tak robią), które działałyby jako naturalny antyoksydant i źródło witaminy C.

Receptura… może jednak przepis 🙂

Ale za to jaki ! Na najlepsze acerolowo- owocowe smoothie. Jak przygotować takie cudo ?

Smoothie melonowo-bananowe z acerolą i nasionami chia

Składniki:

• Połowa żółtego melona
• 2 dojrzałe banany
• Jogurt waniliowy
• Łyżka stołowa proszku z aceroli
• Łyżka stołowa nasion chia

Przyrządzanie:

1. Melona myjemy, kroimy w kostkę i wrzucamy do miksera
2. Banany obieramy i wrzucamy do miksera
3. Dodajemy nasiona chia
4. Dodajemy acerolę
5. Dodajemy jogurt
6. Miksujemy na gładką masę

Smacznego!

Jak zwykle chciałbym zachęcić Was do dzielenia się tym wpisem, komentowania, lajkowania. Znajdziecie mnie głównie na Facebooku i Instagramie. A może macie jakieś swoje informacje na temat aceroli, z którymi chcielibyście się podzielić lub znacie inne przepisy z acerolą ? Dodaj komentarz pod spodem 🙂

Bibliografia

• Belwal, Tarun, Hari Prasad Devkota, Hanaa A Hassan, Sudhir Ahluwalia, Mohamed Fawzy Ramadan, Andrei Mocan, and Atanas G Atanasov. 2018. “Phytopharmacology of Acerola (Malpighia Spp.) and Its Potential as Functional Food.” Trends in Food Science & Technology 74: 99–106. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.tifs.2018.01.014.
• Assis, Sandra A de, Demerval C Lima, and Olga M M de Faria Oliveira. 2001. “Activity of Pectinmethylesterase, Pectin Content and Vitamin C in Acerola Fruit at Various Stages of Fruit Development.” Food Chemistry 74 (2): 133–37. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/S0308-8146(01)00104-2.
• Elisa Schreckinger, Maria, Jennifer Lotton, Mary Lila, and Elvira Mejia. 2010. Berries from South America: A Comprehensive Review on Chemistry, Health Potential, and Commercialization. Journal of Medicinal Food. Vol. 13. https://doi.org/10.1089/jmf.2009.0233.
• Kawaguchi, Masakazu, Hideya Tanabe, and Kenichi Nagamine. 2007. “Isolation and Characterization of a Novel Flavonoid Possessing a 4,2’’-Glycosidic Linkage from Green Mature Acerola (Malpighia Emarginata DC.) Fruit.” Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry 71 (5): 1130–35. https://doi.org/10.1271/bbb.60513.
• Moura, Carlos F H, Luciana de S Oliveira, Kellina O de Souza, Lorena G da Franca, Laiza B Ribeiro, Pahlevi A de Souza, and Maria R A de Miranda. 2018. “Acerola—Malpighia Emarginata.” In , edited by Sueli Rodrigues, Ebenezer de Oliveira Silva, and Edy Sousa B T – Exotic Fruits de Brito, 7–14. Academic Press. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/B978-0-12-803138-4.00003-4.
• USDA National Nutrient Database